Quốc hội họp toàn thể tại Hội trường thảo luận về dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình sửa đổi - Ảnh: VGP/LS

Công an cấp xã phối hợp giám sát biện pháp cấm tiếp xúc

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh, một trong các quy định được nhiều quan tâm là về biện pháp cấm tiếp xúc theo quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã và Tòa án và giám sát việc thực hiện cấm tiếp xúc, một số ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, các biện pháp cấm tiếp xúc không khả thi; có ý kiến đề nghị quy định Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thể ra quyết định cấm tiếp xúc khi có đủ căn cứ, không cần có "yêu cầu cấm tiếp xúc" và "sự đồng ý" của người bị bạo lực gia đình.

Trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bổ sung quy định về trường hợp khi có căn cứ hành vi bạo lực gia đình đe dọa tính mạng của người bị bạo lực gia đình, trừ trường hợp người bị bạo lực gia đình từ chối thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nơi xảy ra vụ việc bạo lực gia đình tự mình ra quyết định cấm tiếp xúc như thể hiện tại khoản 2 Điều 25 dự thảo Luật.

Bên cạnh đó, dự thảo quy định Công an cấp xã phối hợp với Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố và tổ chức có liên quan ở cơ sở để giám sát việc thực hiện quyết định cấm tiếp xúc.

Người có hành vi bạo lực gia đình mà tự nguyện phục vụ hành chính thì không bị phê bình trong dân cư

Với quan điểm cần phải có biện pháp phù hợp để xử lý các hành vi bạo lực gia đình chưa đến mức xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng vẫn có tính răn đe, giáo dục; đồng thời, nâng cao vai trò của cộng đồng trong xử lý hành vi bạo lực gia đình, bà Nguyễn Thúy Anh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, việc bổ sung một biện pháp mang tính xã hội nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng và theo nhu cầu của cộng đồng là cần thiết, mang tính giáo dục cao.

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ đạo Cơ quan chủ trì thẩm tra và Cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp tiến hành đánh giá tính khả thi của biện pháp này và rà soát tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống của hệ thống pháp luật. 

Đồng thời, theo Báo cáo nghiên cứu, kết quả tham vấn ý kiến nhóm lãnh đạo, nhóm người dân và nhóm trẻ em tại 5 tỉnh, thành phố cho thấy, đây là biện pháp có tính răn đe, giáo dục cao và có tính khả thi.

Thực hiện công việc phục vụ cộng đồng là tự nguyện, theo đó, người có hành vi bạo lực gia đình quy định tại khoản 1 Điều 32 tự nguyện thực hiện công việc phục vụ cộng đồng thì không bị áp dụng biện pháp góp ý, phê bình trong cộng đồng dân cư.

Công việc phục vụ cộng đồng là công việc có quy mô nhỏ trực tiếp phục vụ cho lợi ích của cộng đồng nơi người có hành vi bạo lực gia đình sinh sống; danh mục công việc này do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã công nhận trên cơ sở thảo luận, quyết định của cộng đồng theo quy định của pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở và quy định trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh báo cáo giải trình, tiếp thu về dự thảo Luật - Ảnh: VGP/LS

Bổ sung quy định thể hiện tính nhạy cảm về giới, độ tuổi, đặc điểm cá nhân với người bị BLGĐ

Các quy định về phòng, chống bạo lực gia đình đối với trẻ em, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị có một mục quy định riêng về phòng, chống bạo lực gia đình đối với trẻ em để phù hợp với đặc thù của nhóm đối tượng trẻ em.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, dự thảo Luật đang được xây dựng và chỉnh lý theo hướng quy định chung áp dụng cho tất cả các nhóm đối tượng. Ngoài trẻ em còn có một số nhóm đối tượng khác có những đặc điểm đặc thù như người cao tuổi, người khuyết tật, phụ nữ có thai…

Trên cơ sở đó, dự thảo Luật đã được bổ sung một số quy định thể hiện tính nhạy cảm về giới, độ tuổi, đặc điểm cá nhân đối với các trường hợp người bị bạo lực gia đình, người có hành vi bạo lực gia đình là trẻ em như: hành vi bạo lực gia đình đối với trẻ em.

Ngoài ra, còn có nhiều vụ việc bạo lực gia đình liên quan đến thành viên gia đình của người đã ly hôn hoặc người chung sống với nhau như vợ chồng. Xuất phát từ nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đình "lấy người bị bạo lực gia đình là trung tâm", theo bà Nguyễn Thuý Anh, mọi hành vi bạo lực xuất phát từ mối quan hệ gia đình, giữa những đối tượng này với người thân của hai bên cũng cần thiết phải áp dụng quy định của Luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị bạo lực gia đình; xử lý nghiêm người có hành vi bạo lực gia đình.

Do vậy, để đáp ứng nhu cầu của thực tiễn và bảo đảm tính khả thi, trên cơ sở nghiên cứu và tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý dự thảo Luật quy định về hành vi bạo lực gia đình được áp dụng đối với người đã ly hôn; người chung sống với nhau như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị em của người đã ly hôn, của người chung sống với nhau như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi.